işlem No 5

Sabit Diskin Görevi

Bilgisayarın çevre birimleriyle uyumlu bir şekilde çalışması için gerekli

işletim sistemi sabit disk üzerine kurulur. Ayrıca sürekli çalışması gereken yazılımlar da

sabit disk üzerinde tutulur.

Sabit disk sürücüleri dizüstü bilgisayarlarda, masaüstü bilgisayarlarda, süper

bilgisayarlarda, sunucularda ve hatta düşen fiyat/kapasite oranları nedeniyle kaset

sürücülerin yerine el kameralarında bile kullanılmaktadır.

Sabit Disk Nedir?

Sabit diskler dönen disklerden oluşan cihazlardır. Bu disklerin yüzeyi manyetik

özelliğe sahiptir. Bilgisayar verisi olan 1 ve 0’lar manyetik olarak bu diskler üzerinde

oluşturulur. Sabit diskten ayrıntılı bir şekilde bahsetmeden önce manyetizmadan ve verilerin

manyetik olarak oluşturulmasından kısaca bahsetmek yerinde olacaktır.

Elektromanyetizma Nasıl Çalışır?

İletken bir telin içinden geçen elektrik akımı telin etrafında elektromanyetik alan

oluşumuna neden olur. Elektromanyetizma, dalga biçiminde yayılan bir enerji biçimidir. Işık,

radyo sinyalleri, mikrodalgalar, televizyon sinyalleri ve ısı elektromanyetik dalgalara örnek

olarak verilebilir.

Tüm elektrikli cihazlar gürültü (noise) diye adlandırılan istenmeyen elektromanyetik

dalgalar yayar. Çoğu bilgisayar bileşeninin elektromekanik tasarımında kablolara işlevsel

olmayan teller eklenir.

Sabit Diskin Yapısı ve Çalışması

Sabit disk sürücüleri, bir diğer adıyla harddisk sürücüleri (HDD), dönen disklerden

oluşan cihazlardır. Her bir diskin yüzeyi, manyetik alan etkisine sahip manyetik bir bantla

kaplanmıştır. Disk plakaları, manyetik özelliğe sahip olmayan alüminyum ya da cam gibi

malzemelerden yapılmaktadır. Disklerin yüzeyine çok yakın olarak konumlanmış

yazma/okuma kafaları vardır (şekil 1.11). Her bir kafanın üzerinde magnetorezistif (MR) bir

algılayıcı bulunur.

Yazma/okuma kafası diskin yüzeyinden geçtikçe MR algılayıcısında direnç değişimi

meydana gelir. Analog direnç değişimi yorumlanarak sayısal verilere çevrilir.Harddisklerde sabit hızda dönen disklerin bağlı olduğu bir iğne bulunur. Disklerin

arasında ve yüzeyinde hareket eden ortak bir kola bağlı bulunan yazma/okuma kafaları

vardır. Ayrıca taşıyıcı kol, kafaların yay şeklinde hareket etmesini sağlayarak dönen

disklerinin tüm yüzeylerinin okunması gerçekleştirilir. Böylece her bir kafa karşılık geldiği

diskin neredeyse tüm yüzeyini tarayabilir.

Diskleri döndüren iğnenin hareketleri, yazma/okuma kafalarını hareket ettiren taşıyıcı

kolun hareketleri ve yazma-okuma işlemi elektronik kontrol kartıyla denetlenir.Bir sabit diskin taşıyabileceği veri kapasitesini artırmak için disk sayısı artırılabilir.

Her bir disk başına iki yazma/okuma kafası karşılık gelir. Böylece diskler çift taraflı olarak

kullanılmış olur.

Kafaları taşıyan hareketli kol, son derece hızlı hareket eder (kenardan merkeze ve

tekrar başlangıç noktasına gelme hareketini saniyede 50 defa gerçekleştirebilir). Bu işlem

yüksek hızlı doğrusal bir motorla gerçekleştirilir. Aynı şekilde sabit disk plakaları da çok

hızlı hareket etmektedir.Sabit diskler kapasiteleri ve devir sayılarıyla anılır. Sabit disklerin kapasiteleri en

küçük anlamlı bilgi kümesi olan Byte’ın üst katlarıyla belirtilmektedir. Devir sayısı RPM

(Rotation Per Minute – dakika başına dönüş sayısı) olarak birimlendirilir ve sabit disk

plakalarının dakikadaki dönüş sayısını belirtir. 90’lı yıllardan günümüze 3600rpm, 5400rpm,

7200rpm ve 10000rpm disk dönüş hızlarına sahip sabit disk sürücüleri üretilmiştir. Yüksek

rpm değerine sahip diskler daha fazla ısınacağından içine monte edilecek kasada hava

sirkülasyonunun çok iyi sağlanması gerekir.Disk plakaları son derece hassastırlar. Disk plakaları üzerinde toz, tüy, nemlenme ve

buhar gibi kirlenmeye neden olan unsurların kesinlikle olmaması gerekir. Yazma/okuma

kafası ve disk yüzeyi arasında gözle fark edilemeyecek kadar küçük bir boşluk

bulunmaktadır. Dolayısıyla bu boşluğun arasına hiçbir yabancı nesnenin girmemesi gerekir.

Aksi durumda o bölgedeki bilgi ve onunla ilişkili daha büyük bir bilgi kümesi

okunamayabilir. Yazma/okuma kafasının herhangi bir nedenden dolayı (sallantı, düşme vb.)

disk yüzeyine değmesi sonucunda ilgili bölge hasar görebilir. Bu durumda BAD SECTOR

diye adlandırılan ölü bölgeler oluşur.Sektör ve izler düşük seviyeli formatlama (low-level formatting) işlemiyle plakalar

üzerinde oluşturulur. Her bir sektörün başlangıç ve bitiş noktaları plakalar üzerine yazılır.

Düşük seviye formatlama işlemiyle sabit disk byte bloklarını tutacak duruma hazırlanır. Bu

işlemden sonra yüksek seviyeli formatlama (high-level formatting) işlemi gerçekleştirilir.

Yüksek seviyeli formatlama işlemiyle sektörlere FAT (File Allocation Table – Dosya

Ayırma Tablosu) gibi dosya depolama yapıları yazılır. Böylece sabit disk, üzerine dosya

yazılabilecek duruma hazırlanmış olur.

Sabit Disk Çeşitleri

Sabit disklerin üretiminde çok sayıda farklı ara birim kullanılır ve bu ara birim

üzerinden veri iletimi gerçekleştirilir. Sabit diskler kendilerine erişim sağlanılan teknolojiyle

anılırlar. Bu teknolojiler günümüz itibariyle şu şekildedir: ATA (IDE-EIDE), Serial ATA,

SCSI, SAS, FireWire, USB ve Fiber Channel.

Bu modülde ATA, Serial ATA ve SCSI veri yolu birimleri anlatılacaktır.

. IDE-EIDE

Advanced Technology Attachment kelimelerinin baş harflerinden oluşan ATA, kişisel

bilgisayarlarda harddisk ve CD-ROM gibi depolama aygıtlarıyla bilgisayar arasında veri

iletişimi gerçekleştiren bir arayüz standardıdır. ATA kısaltması için farklı kısaltmalar yaygın

biçimde kullanılmaktadır (IDE, ATAPI ve UDMA).

sabit diskin seçimi

Sabit diskler çeşitli kapasitelerde olmaktadır ve GB olarak ifade edilmektedir.

Bilgisayar alacağınız zaman sabit diskinizi ihtiyacınıza göre iyi seçmelisiniz.Günümüzde bilgisayarların sabit diskleri genellikle 250 GB kadardır.Laptoplarda bile 250 GB sabit diskler genellikle kullanılmaktadır.Bilgisayarınızdaki en az sabit disk alanı 60 GB olmalıdır. Bu kapasite, bilgisayarınızda tutabileceğiniz programların ve verilerin miktarını belirler. Bilgisayarınızın sabit disk kapasitesini artırmak için PC’nize yeni diskler ekleyebilir veya eski diskinizi daha yüksek kapasiteli bir diskle değiştirebilirsiniz.

Sonuç olarak seçiminizi ihtiyacınıza göre yapmalısınız.Film veya müzik gibi arşiv meraklılarından iseniz 250 GB ve üstü sabit diskler tercih etmelisiniz.Hatta piyasada 500 GB ve 1 Terabitlik (1000 GB) sabit desklerde harici olarak satılmaktadır.

                      SABİT DİSK MONTAJI

CD-ROM ve CD-Writer Sürücüler

1983 senesinde Philips ve Sony firmalarının Audio CD’lerin genişletilmiş bir

versiyonu olarak veri depolayabilme özelliğine sahip CD-ROM diskleri ve CD-ROM sürücü

teknolojisini duyurmalarından günümüze kadar optik sürücü teknolojisinde çok büyük

gelişmeler yaşandı.

CD-ROM sürücülerin bilgisayarlarda ilk kullanılmaya başlanması 1985 senesine

rastlamaktadır. ROM kelimesi, bu sürücülerde kullanılan CD’lere önceden bilgi yazılmış

olması ve bu bilginin değiştirilemez olması gerçeğinden ileri gelmektedir. CD-ROM

BLU RAY

KART OKUYUCU

Kamera, Fotoğraf Makinesi, Cep telefonu gibi cihazların hafızalarını arttırabilmek için flash kartlar kullanılmaktadır. Günümüzde Kullanılan flash kartlar; Mini Secure Digital, Micro Secure Digital, Compact Flash, Secure Digital, RS-MMC, DV-RS Multimedia, MemoryStick Pro Duo, MemoryStick Micro şeklindir. Genel de bu kartların içindeki bilgileri okumak için cihaz ile bilgisayar arasında bağlantıyı kurmaya yarayan kablolar vardır. Eğer bu kablolardan kurtulmak ve her farklı donanım için farklı kablo kullanmayı ortadan kaldırmak istiyorsanız Card Reader tam size göre. Card Reader, Flash kartının içindeki verileri bilgisayarda açabilen, gerekli düzenleme ve işlemleri yapmaya olanak sağlatan çok kullanışlı bir bilgisayar yan bileşendir. Günümüzde dizüstü bilgisayarlarda ve masa üstü bilgisayarlarda yavaş yavaş standart olma haline gelmiştir. Harici olarakta satılmaktadır.

Kart Çeşitleri

Tüm kart çeşitleri temelde flash hafıza yapısını kullanırlar. Aralarında paket, pin ve veri güvenliği tekniği açısından farklılıklar bulunmaktadır. Temelde aynı işi görmelerine ve aynı yapıya sahip olmalarına rağmen günümüzde birçok çeşit hafıza kartı vardır. Her bir kart çeşidinin arkasında bir veya daha fazla firma vardır. Her bir kart çeşidinin büyüklü küçüklü paketlere sahip çeşitli versiyonları vardır. Bu versiyonlar donanım biriminin büyüklüğüne göre uyumlu olmanın gereğidir. 

kart okuyucu montajı

Kart Okuyucuları, akıllı kartları bilgisayarınızda kullanabilmenize yarayan USB benzeri (Masaüstü modelleri de bulunmaktadır), içerisinde kartı tutmaya yarayan bir hazne bulunan okuyuculardır. Akıllı kart, kart okuyucunun bu haznesine takılır. Kart okuyucu, üzerinde takılı olan karta bilgisayarın USB girişinden erişmek amacıyla kullanılır. Kamu SM, Gemplus ve Omnikey olmak üzere iki çeşitkart okuyucu kullanmaktadır.